Managers stop met controleren

Managers in de zorg: stop met controleren en handel vanuit vertrouwen – 5 tips

Geschreven door: Gerry de Valk
Gepubliceerd op: 24 apr 2023

Een goede manager stuurt niet maar faciliteert
Veel medewerkers worden gek van managers die continu achter hun broek aanzitten. Die alles controleren. Die alle ruimte om zelfstandig na te denken in de kiem smoren en die groei belemmeren. Zeg nou zelf: hoe prettig werk jij als je continu op je vingers wordt gekeken?

Een goede manager stuurt niet, maar faciliteert zijn of haar team. Zodat teamleden in alle vrijheid hun werk kunnen doen en kunnen ‘zorgen’ voor tevreden cliënten, patiënten of bewoners.

De wereld van strikte procedures, regels en alles tien keer checken gaat niet samen in een wereld waarin vertrouwen de boventoon voert. En dat vertrouwen is juist zo belangrijk voor het werkplezier van de medewerker en zijn of haar ontwikkeling.

Het controleren heeft onbedoeld een negatief effect op het werk
Door medewerkers continu te controleren geef je steeds weer een negatieve boodschap af. Voor de medewerkers voelt het alsof je ervan uitgaat dat hij of zij haar werk niet goed doet. Medewerkers beginnen te twijfelen aan zichzelf en zijn bang om fouten te maken. Ze voelen zich onzeker, ervaren stress en durven steeds minder van hun eigen kennis en kunnen uit te gaan.

Je hoopt de kwaliteit van het werk te waarborgen, maar in de werkelijkheid heeft het controleren juist een negatief effect op het werk én de medewerkersbeleving. Met als resultaat: meer verzuim, meer verloop en meer werkdruk – met alle negatieve gevolgen van dien.

Eén medewerker mag het niet voor de andere 99% verpesten
‘Ja, maar wat als mensen misbruik van de situatie maken en de kantjes ervan aflopen?’

Dat lijkt mij een reden om een serieus functioneringsgesprek met deze persoon te voeren, maar hij of zij mag het niet verpesten voor de rest. Het is geen reden om de overige 99% die wel te goeder trouw handelt – en hun ziel en zaligheid in hun werk legt – met overbodige regels het bureaucratische bos in te sturen.

Stop met controleren, start met faciliteren. Zodat je medewerkers optimaal kunnen floreren op de werkvloer, vol zelfvertrouwen en met hun eigen unieke kennis, kunde en kracht.

5 tips om als leidinggevende meer te handelen vanuit vertrouwen

    1. Schets een nieuw kader om vast te stellen wanneer je dient in te grijpen
    Jij bent als leidinggevende eindverantwoordelijk. Logisch dat je er graag op toeziet dat medewerkers hun werk goed doen. Echter is er een onderscheid te maken tussen de zaken waarop je absoluut moet toezien en de zaken waarvan je graag wilt dat deze goed gebeuren.

    Hoe stel jij je op bij een overdracht? Als strenge leidinggevende of als supporter aan de zijlijn? Zie je er streng op toe dat medewerkers op tijd zijn of kun je daar meestal wel vanuit gaan? Geef je medewerkers de ruimte om zichzelf te zijn in het contact met cliënten? In hoeverre kijk jij toe op al het in te vullen papierwerk en in hoeverre is dat echt nodig?

    Om meer te kunnen handelen vanuit vertrouwen – en dus minder te controleren – is het goed om vast te stellen bij welke zaken je de touwtjes in handen blijft houden en op welke momenten je de teugels kunt laten vieren.

    2. Draai de rollen eens om tijdens het functioneringsgesprek
    Geef de functioneringsgesprekken eens een heel andere insteek. Vertel je medewerkers niet wat je verwacht van hun functioneren, maar vraag medewerkers wat ze verwachten van jouw functioneren. Bied ze de mogelijkheid om eerlijk te zeggen wat ze nodig hebben, wat ze juist fijn vinden of vervelend en benauwend.

    Iedere medewerker is anders en heeft misschien andere behoeftes. Waar de één het prettig vindt dat je meekijkt, kan een ander zich ontzettend ongemakkelijk voelen wanneer je hem of haar te veel op de vingers kijkt. Maak daarom met al je medewerkers individueel een plan. Net als dat je zou doen om hun functioneren te verbeteren, alleen dan nu met de rollen omgedraaid.

    Maak duidelijke afspraken over de verantwoordelijkheden van de medewerker en jouw mate van betrokkenheid. Spreek af dat de medewerker altijd zelf mag aangegeven wanneer het tijd is om een stapje terug te doen of wanneer extra begeleiding juist welkom is.

    3. Van vraag naar antwoord in plaats van antwoord zonder vraag
    De manier waarop je communiceert is van grote invloed op hoe medewerkers jouw betrokkenheid ervaren. Geef minder vaak het antwoord, maar geef meer ruimte aan de ‘vraag’. Zo zorg je voor een gelijkwaardig dialoog, waarbij je handelt vanuit vertrouwen. Vraag medewerkers of alles duidelijk is en of ze het zelf redden, in plaats van ze ‘op te dragen’ wat ze moeten doen.

    Spreek met medewerkers af dat ze voortaan naar jou toekomen met een vraag of als ze hulp nodig hebben, in plaats van dat jij je erop toeziet dat ze het goed doen. Zorg dat ook bij jullie het ‘geen vraag is te gek’ principe voorop staat. Controleren wordt zo steeds minder nodig. Want bij twijfel trekt jouw team graag – zonder blikken of blozen – aan de bel.

    4. Kap een aantal overbodige bomen in dat bureaucratische bos
    Jij en je team worden vaak bedolven onder papierwerk. Ga in gesprek met andere leidinggevenden en het bestuur om te bepalen of er administratieve handelingen zijn die voortaan achterwege gelaten kunnen worden. Is dat niet het geval? Kijk dan of jullie al het papierwerk anders kunnen organiseren. Bijvoorbeeld door een aantal handelingen te digitaliseren of door bepaalde administratieve zaken te bundelen en in te plannen op een vast moment.

    Minder administratieve taken zorgt ervoor dat medewerkers zich minder gecontroleerd voelen. Daarnaast kunnen zij zich volledig richten op de cliënt en zorg bieden vanuit hun hart.

    5. Delegeer taken en geef je team meer verantwoordelijkheden
    Bepaal samen met je team of er manieren zijn om de werkvloer minder hiërarchisch te maken. Een mogelijkheid is om de verschillende teamleden extra verantwoordelijkheden te geven, in lijn met hun persoonlijke talent of interesse.

    Veel jonge medewerkers? Geef generatie Z meer inspraak met betrekking tot het digitaliseren van bepaalde processen. Is iemand al lange tijd werkzaam bij jullie? Geef hem of haar de ‘eer’ om nieuwe medewerkers wegwijs te maken binnen de organisatie. Een paar echte gezelligheidsdieren? Stel een commissie aan voor de feestelijke momenten. Houdt iemand van precies werken? Misschien kan dit teamlid een aantal administratieve taken van jou overnemen.

    Door medewerkers meer verantwoordelijkheden te geven, laat je direct zien dat je vertrouwt op hun kennis en kunde. Medewerkers voelen zich tevens meer gezien en gewaardeerd om hun unieke talent of kracht.

    Een goede manager controleert niet maar faciliteert. Grijp alleen in wanneer het echt nodig is en vraag medewerkers wat ze van jou verwachten. Geef meer ruimte om vragen te stellen en probeer de hoeveelheid administratief werk in te perken. Durf te delegeren en geef medewerkers meer verantwoordelijkheden, in lijn met hun talent en interesse. Door als manager te handelen vanuit vertrouwen, geef je zelfvertrouwen en de ontwikkeling van medewerkers een boost. Medewerkers ervaren meer werkplezier en minder stress. Wat resulteert in minder verzuim en minder verloop.

    Training voor managers

    Van leidinggevende naar supporter

    Minder controleren en meer vertrouwen? Leer positief leidinggeven tijdens een 1-daagse training. Voor managers on a mission, die vanuit hun rol het werkplezier willen verhogen en de medewerkersbeleving willen verbeteren.

    Bekijk de training.

    Gerry De Valk – Medewerkersreizen in de zorg

    Als expert op het gebied van medewerkersreizen in de zorg leert Gerry zorgorganisaties de medewerkersbeleving structureel te optimaliseren – van pre-hire tot retire. Met vernieuwende inzichten en praktische handvatten helpt Gerry organisaties de medewerkers en hun behoeftes centraal te stellen – mét trots. 

    Met als resultaat? Meer zorgtalent, minder verzuim en verloop.

    Plan een vrijblijvend adviesgesprek in.